The Malaysian Insight

KETIKA kerajaan mempertimbangkan untuk mewajibkan kursus praperkahwinan bagi bukan Islam berikutan peningkatan jumlah kes perceraian, pakar berbelah bahagi sama ada kursus sedemikian benar-benar membawa perubahan.

Mereka berkata walaupun kajian di Barat menunjukkan kursus sebegitu membantu, ia bukanlah penyelesaian sebenar terhadap statistik perceraian yang semakin meningkat di negara ini.

Paderi David Ling Kea Chai, yang mempunyai pengalaman selama 15 tahun dalam mengajar kursus praperkahwinan, berkata mengikut statistik di Barat, kursus pendidikan praperkahwinan boleh mengurangkan kadar perceraian sekali gus mengatakan niat kerajaan adalah baik.

“Kami sering mengatakan semakin anda mengenali (orang lain) sebelum berkahwin, semakin kurang konflik selepas perkahwinan.

“Kursus praperkahwinan bukan sahaja akan mengajar tujuan perkahwinan, tetapi juga membolehkan kedua-duanya mengambil ujian psikologi mudah untuk memahami corak personaliti dan bahasa cinta kedua-dua pihak,” kata David kepada The Malaysian Insight.

Menurut David, beliau merancang kursus satu setengah jam - enam sesi untuk pasangan yang bakal berkahwin tidak lama lagi, termasuk menilai keupayaan perkahwinan lelaki dan wanita, mengukuhkan hubungan antara lelaki dan wanita yang belum berkahwin, merangsang kemahiran komunikasi yang berkesan, pembelajaran mengenai perkahwinan, memberikan pendidikan tentang kehidupan berumahtangga, bantuan pembinaan keluarga dan perancangan perkahwinan.

Beliau menjelaskan setiap pasangan bersetuju untuk berkahwin atas sebab yang berbeza dan terlepas kelas praperkahwinan boleh menjadi satu kesilapan.

“Khususnya, latar belakang budaya Cina mempunyai tekanan terhadap lelaki dan wanita untuk berkahwin. Sesetengah orang mungkin dipaksa berkahwin oleh ibu bapa mereka. Ini boleh membawa kepada trauma perkahwinan.

“Ada juga sesetengah orang yang berkahwin sebagai cara untuk melarikan diri daripada keluarga mereka yang tidak bahagia. Apabila seseorang itu memasuki alam perkahwinan dengan latar belakang ini, dia akan mengulangi corak dalam keluarganya sendiri,” kata David.

Tambahnya lagi, dalam contoh di atas, tanpa didikan dan bimbingan pranikah, perkahwinan sukar untuk berkekalan.

Pada 27 Mac lalu, timbalan menteri pembangunan wanita, keluarga dan masyarakat Aiman ​​Athirah Sabu berkata kementerian itu sedang dalam proses merangka kertas cadangan penubuhan jawatankuasa bagi mengkaji kemungkinan mewajibkan kursus praperkahwinan bagi pasangan bukan Islam.

Beliau berkata, jawatankuasa itu akan mencadangkan program yang sesuai untuk dibentangkan kepada Kabinet dalam masa terdekat.

Menurut data kes perceraian orang bukan Islam di Malaysia, terdapat 13,504 pasangan bercerai pada 2019, 10,693 pasangan pada 2020, 13,163 pasangan pada 2021 dan 14,502 pasangan tahun lalu sekali gus menunjukkan trend meningkat.

Peguam Ong Soo Lee bagaimanapun mempunyai pandangan yang berbeza, mendakwa kursus praperkahwinan hanya boleh membantu kumpulan tertentu.

Beliau menjelaskan pada masa lalu kebanyakan perceraian dimulakan oleh lelaki, tetapi kini jumlah perceraian yang difailkan oleh lelaki dan wanita adalah agak sekata.

“Hari ini wanita lebih terpelajar dan berkemampuan dari segi kewangan, jadi mereka tidak lagi pasif dalam hubungan perkahwinan.

“Apabila keluarga tidak harmoni, ibu mertua dan menantu perempuan bertelagah dan sebagainya berlaku, menjadi mudah bagi mereka untuk membuat keputusan (bercerai). Lagipun, mereka berdikari dari segi kewangan, mempunyai anak dan mempunyai keupayaan untuk membesarkan mereka.

“Jadi sama ada kursus wajib praperkahwinan membantu kadar perceraian, saya fikir ia bergantung kepada keadaan. Jika pasangan yang berkahwin selepas tamat sekolah menengah, mungkin (kursus) masih membantu, tetapi bagi mereka yang lebih terpelajar, saya percaya ia tidak banyak membantu kerana mereka tahu hak asasi mereka,” katanya.

Ong, yang juga Pengerusi Wanita Dewan Persatuan Cina Kuala Lumpur dan Selangor (KLSCAH) percaya perceraian adalah kesan kemajuan sosial yang tidak dapat dielakkan.

Ong mencadangkan jika kerajaan ingin mengurangkan kadar perceraian, ia harus lebih menumpukan kepada langkah kebajikan lain seperti mengurangkan kos penjagaan anak.

“Kerajaan menggalakkan wanita kembali bekerja dan menghantar anak ke pusat jagaan kanak-kanak, tetapi kosnya terlalu tinggi sehingga setiap keluarga berdepan tekanan kewangan yang tinggi.

Sekiranya beban kewangan itu dapat dikurangkan, wanita juga dapat menjaga keluarga sambil menjaga anak-anak mereka.

Sementara itu Cathrine Chia dari Grace Centre, Kuching, Sarawak percaya mengikuti kursus praperkahwinan tidak menjamin perkahwinan yang bahagia.

Beliau mendakwa sekurang-kurangnya, ia membolehkan pasangan mengetahui tentang mengatur perkahwinan dan keluarga.

“Biarlah mereka memahami tanggungjawab dan peranan masing-masing selepas berumahtangga, supaya dapat mengurangkan pergolakan rumah tangga seterusnya mengurangkan kadar perceraian.

“Dalam kursus itu, anda juga boleh mempelajari komunikasi yang berkesan, cara menangani konflik antara satu sama lain dan memahami perbezaan antara satu sama lain,” kata Cathrine.

“Kursus praperkahwinan juga akan mengajar pasangan memahami nilai perkahwinan, kerana nilai masyarakat kini berbeza dan mereka tidak begitu menghargai perkahwinan. Jika mereka rasa serasi, mereka akan datang dan jika mereka tidak, mereka akan pergi,” kata Cathrine.

Grace Centre menyediakan kursus praperkahwinan sejak lebih 10 tahun lalu dan mengadakan kursus praperkahwinan pada masa yang berbeza setiap tahun, menarik ramai pasangan untuk mengambil bahagian.

Cathrine menambah, pada musim perkahwinan, lebih ramai pasangan akan mendaftar untuk menghadiri kursus praperkahwinan.

“Penerimaan setiap orang terhadap kursus praperkahwinan ini agak tinggi. Beberapa ahli keluarga atau rakan menyertainya dan menggalakkan orang di sekeliling mereka untuk turut mendaftar,” katanya. – 8 April, 2023.