The Malaysian Insight

SEORANG peguam kanan Sabah mencadangkan supaya kerajaan negeri mengutip semua cukai persekutuan di negeri itu dan kemudian memberikan Putrajaya bahagian 60% untuk menyelesaikan pertikaian mengenai permintaan negeri untuk 40% cukai persekutuan yang dikutip - hak hasil seperti yang ditetapkan dalam Perjanjian Malaysia 1963 (MA63).

Roger Chin, bekas presiden Persatuan Undang-undang Sabah, dalam pembentangannya di Simposium Negeri Borneo di Kuching hari ini bagaimanapun berkata, Perlembagaan Persekutuan dan undang-undang persekutuan dan negeri lain yang berkaitan juga mungkin perlu dipinda untuk memberi negeri itu kuasa mengutip cukai dan mekanisme bagaimana wang diterima dan dana yang akan didepositkan.

Chin kemudiannya memberitahu The Malaysian Insight bahagian perlembagaan yang mungkin perlu dipinda ialah Perkara 97 (1) dan (2).

“Saya ingin (ingin) melihat artikel yang berkaitan dengan dana disatukan, sebagai contoh, Perkara 97(2).”

Beliau menegaskan bahawa pada masa ini, semua wang yang diterima oleh kerajaan persekutuan didepositkan ke dalam Kumpulan Wang Disatukan Persekutuan mengikut Fasal (1) Perkara 97 Perlembagaan Persekutuan dan diambil kira dalam Akaun Hasil Disatukan di bawah perenggan 7(a) Tatacara Kewangan Akta 1957.

Chin berkata undang-undang Sabah yang berkaitan juga perlu dipinda untuk melaksanakan mekanisme kutipan yang dicadangkan.

“Saya percaya itu (boleh) mudah dilakukan. Akan ada beberapa undang-undang yang perlu dipinda.”

Tuntutan Sabah agar Putrajaya membayar 40% cukai persekutuan yang dikutip di negeri itu bermula sejak 1963.

Sabah mendakwa, mengikut Perkara 112C dan 112D Perlembagaan Persekutuan, ia berhak menerima 40% daripada hasil yang dikutip oleh kerajaan persekutuan daripada negeri itu.

Tuntutan ini termasuk pelbagai cukai dan sumber pendapatan lain untuk kerajaan persekutuan.

Bagaimanapun, kerajaan persekutuan tidak mengiktiraf kelayakan ini sebagai hak mandatori atau mutlak, memandangkan ia lebih kepada sasaran aspirasi dan bukannya kewajipan undang-undang. - hujah yang dipertikaikan oleh kerajaan Sabah.

Putrajaya juga telah menangguhkan memberikan data Sabah berhubung hasil tahunan yang dikutip dari Sabah sejak 1974, menyukarkan untuk mengira jumlah sebenar yang terhutang.

Baru-baru ini, Persatuan Undang-undang Sabah (SLS) telah diberikan hak untuk meneruskan semakan kehakiman untuk memaksa kerajaan persekutuan memenuhi 40% kelayakan ini.

Mahkamah terlibat dalam mentafsir peruntukan perlembagaan dan memutuskan kesahihan dan kebolehkuatkuasaan tuntutan Sabah.

Kerajaan negeri sedang menyediakan pengiraannya dan boleh melantik penilai bebas untuk menentukan kelayakan yang tepat.

Putrajaya telah dituduh menangguhkan isu itu dengan mempersoalkan locus standi SLS untuk meneruskan semakan kehakiman terhadap perkara itu.

Locus standi merujuk kepada hak atau kapasiti untuk membawa tindakan atau hadir di mahkamah.

Mahkamah Tinggi mengiktiraf permohonan SLS sebagai litigasi kepentingan awam - litigasi yang membenarkan organisasi atau individu membawa ke hadapan kes yang menangani kebimbangan awam yang penting, walaupun mereka tidak terjejas secara langsung oleh isu tersebut.

Mahkamah menganggap perkara itu sebagai satu kepentingan awam yang besar kerana implikasinya terhadap hak perlembagaan dan hak kewangan Sabah.

Mahkamah Tinggi mendapati bahawa kes SLS melibatkan pelanggaran kewajipan perlembagaan.

Perkara 112C dan 112D Perlembagaan Persekutuan, yang memperuntukkan 40% hak Sabah, adalah teras kepada penentuan ini.

Mahkamah mengakui bahawa terdapat kewajipan perlembagaan untuk membayar kelayakan ini dan semakan kehakiman adalah sesuai untuk menangani sebarang pelanggaran kewajipan ini.

Peguam Negara merayu tetapi Mahkamah Rayuan mengekalkan keputusan Mahkamah Tinggi untuk memberikan SLS locus standi, membenarkan semakan kehakiman diteruskan.

A-G merayu sekali lagi dan kes itu kini dibawa ke Mahkamah Persekutuan.

Semakan kehakiman yang dimulakan oleh SLS bertujuan untuk memaksa kerajaan persekutuan mematuhi peruntukan perlembagaan dan membetulkan sejarah tidak membayar hak 40% kepada Sabah.

Kes ini melambangkan isu yang lebih luas dalam hubungan kewangan negeri persekutuan dan penguatkuasaan hak perlembagaan di Malaysia. – 27 Julai, 2024.